Covid đang ngày càng lan rộng ra nhiều quốc gia trên thế giới, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và làm sa sút trầm trọng điều kiện về kinh tế đặc biệt là đối với Việt Nam.
Covid là gì?
Covid là một loại dịch bệnh ảnh hưởng đến đường hô hấp và gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe đời sống con người. Loại dịch bệnh này có nguồn gốc từ một loại virus bênh Trung Quốc và có khả năng lây lan trên diện rộng.
Vào cuối năm 2019 đầu năm 2020 dịch bệnh chính thức bùng phát nhưng chủ yếu tậm trung ở Vũ Hán, Trung Quốc làm hàng ngàn người chết. Tuy nhiên sau đó do sức lây lan quá lớn không thể kiểm soát được nên làm ảnh hưởng nghiêm trong đến các nước trên thế giới.
Phương thức của loại bệnh này của yếu lây lan từ người sang người, thương được lây nhiễm qua tiếp xúc cơ thể, ho, hắc hơi, tiếp xúc với các giọt bắn từ con người. Khi một người nhiễm bệnh sẽ có thời gian ủ bệnh và xuất hiện triệu chứng từ 2 đến 14 ngày.
Trong những ngày này, virus trong cơ thể sẽ khiến chúng ta trở nên mệt mỗi, sức khỏe giảm xúc thậm chí có thể nhập viện. Các triệu chứng thường thấy bao gồm ho, sốt, khó thở, cơ thể dần mệt mõi và suy yếu.
Ngoài ra, còn một số trường hợp người nhiễm bệnh sẽ trở nặng hơn dẫn đến viêm phổi, suy hô hấp cấp tính, nhiễm trùng huyết và nguy hiểm hơn là tử vong. Vậy nên cần thận trọng trong giao tiếp, tiếp xúc với người khác trong cuộc sống hằng ngày. Hạn chế tiếp xúc với những người có nguy cơ nhiễm bệnh là cần đeo khẩu rtrang khi ra ngoài. Tránh tụ tập đông người và phải thường xuyên rửa tay.
Căn bệnh này lần đầu tiên được xác định bởi các cơ quan y tế tại thành phố Vũ Hán, thủ phủ của tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc, trong số những bệnh nhân bị viêm phổi không rõ nguyên nhân.
Nó đã gây ra sự báo động do không có bất kỳ loại vắc-xin hiệu quả cũng như bất kỳ liệu pháp điều trị bằng thuốc chống virus nào và sự lây lan tương đối nhanh chóng của nó trên toàn cầu, từ lần phát hiện đầu tiên vào đầu tháng 1 năm 2020. Các tỷ lệ tử vong ca bệnh được ước tính vào khoảng 1-3%.
Nguồn gốc của Covid
Theo một số nhận định khác nhau cho rằng, covid bắt nguồn từ một loài động vật xuất hiện ở khu chợ Vũ Hán, Trung quốc. Do môi trường ẩm thấp của khu chợ là điều kiện khiến cho vi khuẩn sinh sôi nảy nở. Vào tháng 2.2020, người ta phát hiện ra ‘ bệnh nhân số 0″ đầu tiên xuất hiện mang trong người loại dịch bệnh này và làm lây lan trên diện rộng
Tuy nhiên, ở một cáo buộc khác của Tổng thống Mỹ Donald cho rằng covid rất có thể xuất hiện từ trong phòng thí nghiệm và làm lây lan ra bên ngoài. Đồng thời, ông cũng chính thức cáo buộc Trung Quốc cần phải chịu trách nhiệm cho việc này.
Đồng thời, một số chuyên gia nhằm làm sáng tỏ việc này đã tiến hành điều tra hơn 1 tháng những vẫn không có bất kì chứng cứ nào cho rằng covid xuất phát từ Vũ Hán cả.
Các triệu chứng khi mắc covid
Tùy vào sức khỏe và thể trạng của con người mà có những triệu chứng mắc covid khắc nhau, hoặc có người hoàn toàn không có. Tuy nhiên, người ta có thể nhận thấy triệu chứng của covid thông qua:
- sốt
- ho
- mệt mỏi
- mất vị giác hoặc khứu giác
- đau họng
- Đau đầu
- đau nhức
- tiêu chảy
- da nổi mẩn hay ngón tay hoặc ngón chân bị tấy đỏ hoặc tím tái
- mắt đỏ hoặc ngứa
- khó thở
- mất khả năng nói hay cử động hoặc thấy lú lẫn
- đau ngực
Các biến thể mới của covid được phân loại như thế nào?
Biến thể mới là gì?
Biến thể là một bộ gen vi-rút (mã di truyền) có thể chứa một hoặc nhiều đột biến. Trong một số trường hợp, một nhóm các biến thể có các thay đổi di truyền giống nhau, như dòng hoặc nhóm dòng, có thể được các tổ chức y tế cộng đồng chỉ định là một loại Biến thể đang được theo dõi (VBM), Biến thể đáng lo ngại (VOC) hoặc Biến thể đáng quan tâm (VOI) do các thuộc tính và đặc điểm chung có thể cần đến hành động ứng phó của cơ quan y tế cộng đồng.
Phân loại biến thể covid
Biến thể đang được theo dõi (VBM)
Đây là loại biến thể có khả năng tác động rõ ràng với các biện pháp phòng dịch được khuyến cáo và có khả năng làm ảnh hưởng nghiêm trọng, khả năng lây bệnh cao hơn. Loại biến thể này làm cho tình trạng của người bệnh nặng hơn tuy nhiên hiện nay loại biến thể này đang dần biến mất và không còn xuất hiện nữa.
Những biến thể VBM không gây ra rủi ro đáng kể cho cộng đồng. Một số biến thể được xếp trong nhóm này là Alpha, Beta, Gamma, Epsilon, Eta, Iota, Kappa,…
Biến thể đáng quan tâm (VOI)
Chứa các đặc điểm di truyền covid cao hơn, loại biến thể này có thể né tránh các loại miển dịch của cơ thể. Tuy nhiên loại biến thể này nếu không được phát hiện kịp thời sẽ làm cho bệnh nặng hơn và nguy hiểm đến tính mạng.
Biến thể đáng lo ngại (VOC)
Biến thể đáng lo ngại là biến thể đã được chứng minh về tốc độ lây nhiễm, khả năng khiến bệnh nặng hơn như phải nhập viện, tử vong; tác động đến kháng thể được hình thành trong cơ thể làm giảm hiệu quả điều trị hoặc phòng ngừa có được từ vắc xin; khó xét nghiệm hoặc kháng lại các thuốc diệt virus. Delta và Omicron được xếp vào nhóm biến thể VOC này.
Biến thể có hậu quả nghiêm trọng (VOHC)
Biến thể có được xếp vào nhóm gây hậu quả nghiêm trọng (variant of high consequence), có thể vô hiệu hoá, khiến các loại vắc xin hiện tại không thể phát huy tác dụng phòng ngừa. Hiện chưa có biến thể nào được xếp vào nhóm này.
Có bao nhiêu loại biến thể covid hiện nay
Biến thể Delta
Đây là loại biến thể dễ lây nhất và gây nguy hiểm đến tính mạng con người tính từ thời điểm tháng 9 năm 2021. Loại biến thể delta này được phát hiện lần đâu tại Ấn Độ và trở thành loại virus nguy hiểm vào thời điểm đó. Song với tình hình đó, tại một số quốc gia khác trên thế giới cũng có một vài trường hợp mắc hội chứng tương tự gây hoang mang và ảnh hưởng rất nhiều đến tình hình kinh tế, chính trị, xã hội.
Hiện nay, tại một số nước trên thế giới kể cả Việt Nam đã có vaccine phòng ngừa bệnh tuy nhiên nó chỉ làm giảm tỷ lệ tử vong và trở nặng của bệnh chứ không thế tiêu diệt được hoàn toàn. Vì vậy, để muốn một cơ thể khỏe mạng, phòng chống dịch bệnh hiệu quả cần phải tuân thủ theo nguyên tắc 5k mà nhà nước đã đề ra.
Biến thể Alpha
Biến thể Covid 19 Alpha được phát hiện lần đầu tiên tại Anh, đánh dấu cho đợt bùng phát Covid-19 toàn cầu từ cuối năm 2020, trong đó có Việt Nam. Biến thể Alpha có khả năng lây truyền cao hơn 70% so với chủng củ.
Biến thể Gamma
Biến thể Covid 19 Gamma được phát hiện đã tồn tại ở Brazil từ tháng 11/2020, có khả năng lây lan cao gấp 2,5 lần so với chủng Sars-CoV-2 gốc xuất hiện ban đầu.
Biến thể Beta
Biến thể Covid 19 Beta được phát hiện lần đầu tiên tại Nam Phi. Biến thể Beta có khả năng lây nhiễm cao gấp 1,5 lần so với biến thể Alpha ở Anh.
Biến thể Omicron
Được phát hiện đầu tiên tại Nam phi vào tháng 11.2021 đây cũng là một trong các loại biến thể đáng lo ngại. Chủng omiron đang dần thay thế chủng Delta trên toàn thể thế giới. Tốc độ lan truyền của chủng này cũng vô cùng chóng mặt vượt xa cả chủng cũ. Song, mặc dù tốc độ lan truyền cao nhưng hội chứng và khả năng uy giảm miển dịch của chủng nhẹ hơn so với các thể khác. CDC Hoa Kỳ cho biết, một số phương pháp về vaccxin điều trị covid vẫn có hiệu quả đối với thể Omicron. Tuy loại biến chủng này ít nguy hiểm hơn so với các loại chủng khác nhưng không thể vì thế mà lơ là, việc tiêm phòng vaccxin và tiêm mũi nhắc lại cũng là một viêc vô cùng cần thiết.
Dịch bệnh covid đã ảnh hưởng đên Việt Nam như thế nào?
Kinh tế
Nền kinh tế toàn cầu rơi vào suy thoái nghiêm trọng đã kéo theo nền kinh tế Việt Nam với độ mở lớn, hội nhập quốc tế sâu rộng đã và đang chịu nhiều tác động, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tất cả các lĩnh vực kinh tế – xã hội, gây gián đoạn chuỗi cung ứng và lưu chuyển thương mại, làm đình trệ các hoạt động sản xuất – kinh doanh, dịch vụ; đã tác động trực tiếp đến các ngành xuất, nhập khẩu, hàng không, du lịch, dịch vụ lưu trú, ăn uống, y tế, giáo dục, lao động, việc làm; nhiều doanh nghiệp phá sản, giải thể, tạm dừng hoạt động, thu hẹp quy mô, GDP quý I/2020 chỉ tăng 3,82%, là mức thấp nhất trong 10 năm gần đây; điều này đã tác động không nhỏ đến thu NSNN.
Một số tác động tiêu biểu gồm: Tác động đến tăng trưởng kinh tế: Theo Báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư năm 2020, dự kiến có 08/12 chỉ tiêu đạt và vượt Nghị quyết của Quốc hội. Chỉ có 04/12 chỉ tiêu không đạt kế hoạch và đều là chỉ tiêu quan trọng, phản ánh đúng thực trạng khó khăn của nền kinh tế trong năm 2020, trong đó có chỉ tiêu tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trong nước (GDP).
Cụ thể: GDP 9 tháng đầu năm 2020 đạt 2,12% và cả năm 2020 ước thực hiện đạt 2 – 3%, thấp hơn rất nhiều so với kế hoạch đạt 6,8% và so với mức tăng của năm 2019 là 7,02%. Trong thời điểm dịch Covid-19 bùng phát tại Trung Quốc vào đầu tháng 2, nhóm hàng nông, thủy sản của nước ta chịu ảnh hưởng rất rõ rệt bởi đây là thị trường xuất khẩu nông, thủy sản chủ lực của Việt Nam. Cụ thể: Tháng 2/2020, giá trị xuất khẩu hàng thủy sản sang Trung Quốc giảm 57,21% so với cùng kỳ; hàng rau quả giảm 24,79%; hạt điều giảm 69,26%; cà phê giảm 14,34%; chè giảm 78,39%…
Xã hội
Giáo dục
Trong suốt 2 năm đại dịch qua Việt Nam đã phải gánh chịu nhiều thiệt hại nặng nề. Cụ thể, tại các trường học trên cả nước đều phải đóng cửa để tập trung cho việc phòng chống lây lan dịch bệnh. Thời điểm này, tất cả học sinh trên cả nước đều phải nghỉ học gián đoạn công việc học tập trong suốt thời gian dài.
Điện ảnh
Nền điện ảnh, phim nước nhà cũng bị gián đoạn không thể tiếp tục hoạt động và diễn xuất. Tại các rạp chiếu phim lớn như: CGV, Galaxy Cinema, Lotte Cinema,BHD Star Cineplex,… cũng đều bị đóng cửa, doanh thu phòng vé tuột dốc trầm trọng trong suốt thời gian dài.
Cách phòng chống covid hiệu quả
Hiện nay tuy đã có vacxin phòng ngừa covid tuy nhiên hiện vẫn chưa có thuốc đặc trị covid triệt để. Vậy nên, việc phòng chống covid là một điều hết sức quan trọng. Để phòng chống dịch bệnh covid một các hiệu quả đảm bảo mỗi người dân cần phải tuân thủ đầy đủ nguyên tắc 5k để bảo vệ.
Đeo khẩu trang khi đến nơi công cộng
Đeo khuẩn trang cũng là một trong các phương pháp phòng chống bệnh hiệu quả. Việc đeo khẩu trang sẽ giúp chúng ta phòng chống các giọt bắn từ đường hô hấp, hắc hơi, ho và hạn chế tiếp xúc trực tiếp qua không khí. Việc đeo khẩu trang đúng cách sẽ đảm bảo hạn chế về nguy cơ lây nhiễm.
Rửa tay bằng xà phòng
Việc thường xuyên rửa tay bằng xà phòng sẽ hạn chế việc tiếp xúc với vi khuẩn lây lan và xâm nhập vào cơ thể. Thông thường vi khuẩn thường xuất hiện ở một số vật thể như tay nắm cửa, thanh cầu thang, các vật dụng công cộng khác,… Vì thế để tránh nguy cơ lây bệnh chúng ta cần rửa tay sạch sau mõi lần vô tình tiếp xúc.
Khoảng cách an toàn
Tại những nơi công cộng khoảng cách an toàn để mỗi người dân có thể hạn lây nhiễm dịch bệnh là 2m. Mõi người dân cần có ý thức về trách nhiệm với cộng đồng, không nên tụ tập, tập trung đông người. Việc vi khuẩn có thể lây lan qua tiếp xúc cơ thể hoặc lây qua với khoảng cách gần là rất cao.
Không tu tập
Vào thời điểm dịch bệnh nhà nước đã yêu cầu tất cả người dân ai đang ở chổ nào thì ở yên chổ đấy, nhà ai nấy ở nhằm giảm thiểu nguy cơ lây nhiểm dịch bệnh đến mức tối đa
Khai báo y tế
Mỗi cá nhân cần phải có ý thức trách nhiệm về việc khai báo y tế mỗi khi di chuyển địa điểm khác nhau. Khi khai náo y tế người dân có thể đến cơ quan y tế gần nhất hoặc thông qua app khai báo y tế. Mục đích của việc khai báo y tế nhằm kiểm soát được dịch bệnh và kiểm soát được tình trạng lây lan của dịch bệnh hơn.
Dịch bệnh covid đã và đang ảnh hưởng rất nhiều đến tình hình của thế giới và Việt Nam. Hiện nay nhà nước vẫn đang không ngừng cải thiện và đưa ra các biện pháp phòng ngừa trong thời gian tới.