Âm nhạc Việt Nam

Âm nhạc là gì?

Âm nhạc là bộ môn nghệ thuật dùng để diễn tả cảm xúc của con người.

Âm nhạc còn có thể hiểu là sự sắp xếp nghệ thuật của âm thanh và là một phần không thể thiếu trong cuộc sống, theo một nghĩa khác, âm nhạc là thứ khiến con người yêu thương, chia sẻ và cảm thông với nhau. Âm nhạc là môn nghệ thuật đến từ âm thanh, những âm thanh trong cuộc sống của chúng ta đã được con người diễn đạt và chuyển hóa thành âm nhạc.

Âm nhạc là một bộ môn khá là khắt khe bởi nó chỉ dành cho những người có năng khiếu chỉ không phải dành cho tất cả mọi người, nhưng nó được sản xuất ra nhằm mục đích phục vụ mọi người. Có thể là “nõi lòng” của người nhạc sĩ gửi gắm vào bản nhạc và sự đồng cảm của người nghe đối với tấm lòng của nhạc sĩ.

Âm nhạc gồm thanh nhạc và khí nhạc:

• Thanh nhạc là loại âm nhạc dựa trên lời bài hát để thể hiện rõ ý tưởng và tình cảm.
• Khí nhạc là loại âm nhạc dựa trên âm thanh của các nhạc cụ, gây cảm giác và sự liên tưởng.

Có bao nhiêu thể loại âm nhạc tại Việt Nam?

Bolero

Bolero là một điệu nhạc có nguồn gốc từ Tây Ban Nha, du nhập sang Mỹ Latinh rồi về Việt Nam vào khoảng đầu thập niên 1950. Điệu Bolero thường được sử dụng phổ biến trong các bài nhạc vàng tại miền Nam Việt Nam.

Các nhạc sĩ trên thế giới thường áp dụng điệu Bolero để sáng tạo nhạc cổ điển lẫn các nhạc nhẹ. Nhưng ở Việt Nam, Bolero thường được áp dụng cho sáng tác nhạc nhẹ. Nó được Việt hoá phù hợp với lối phát âm của người Việt, được hát theo kiểu truyền thống để bài hát dễ hát cũng như dễ thuộc hơn. Bên cạnh đó, nó còn hợp với chất cải lương, để hát tân cổ giao duyên.

Đặc điểm của những bài hát được viết bằng điệu Bolero là:

• Mang đậm chất dân ca Nam Bộ, đa số thường có chất dân gian.
• Giai điệu đơn giản, tiết tấu đều đều, chậm rãi, thường là nhịp 4/4, dễ hát, thường luyến láy cho mềm mại.
• Lời ca giản dị, bình dẫn, có nhiều vần dễ thuộc, dễ nhớ.

Rap

Rap được viết tắt bởi 3 từ Rhythm – And – Poetry, là một loại hình âm nhạc trong văn hoá HipHop của người Âu Mỹ đã từ rất lâu. Thể loại nhạc Rap có hình thức thể hiện khá độc đáo và mang những nét đặc trưng riêng biệt, được trình diễn thông qua lời nói, lời bài hát theo vần điệu, kết hợp với những điệu nhảy và tạo hình khá thu hút và ấn tượng.

Nhạc Rap được cho là xuất hiện tại những khu ổ chuột ở Mỹ, là nơi tập trung của những người nghèo, người da màu, nơi có rất nhiều tệ nạn xã hội và vô số băng đảng. Nhạc Rap được xem là loại âm nhạc giúp những con người “dưới đáy xã hội” có thể đứng lên tố cáo sự bất công, phân biệt chủng tộc,… của xã hội Mỹ lúc bấy giờ.

Nhịp độ của nhạc Rap rất khác so với những thể loại nhạc còn lại bởi nó không có cao độ hay trường độ, nó phụ thuộc vào cách “đọc” nhanh hay chậm của từng Rapper. Và những Rapper sẽ có những giọng điệu riêng biệt khác nhau chính vì thế rap cũng mang tính đặc trưng và màu sắc riêng biệt của từng người.

Rap được bắt nguồn từ những ước vọng khát khao, để thể hiện bản chất cá nhân mạnh mẽ. Do đó, thể loại nhạc Rap thường sử dụng những ngôn từ rất phóng khoáng và linh hoạt, không bị giới hạn. Chính vì vậy, có một số Rapper khi sáng tác sản phẩm của mình cũng thêm vào vài câu chửi thề để tăng độ “chất” cho bài nhạc.

POP

Nhạc Pop được xem là nền tảng âm nhạc thế giới. Dù ở Việt Nam, Mỹ hay các quốc gia khác trên thế giới thì nhạc Pop vẫn luôn có một chỗ đứng vững chắc, trường tồn theo thời gian, bất chấp những dòng nhạc khác phát triển rất nhanh chóng.

Pop ( viết tắt của cụm từ tiếng anh: Popular Music) là thể loại nhạc đương đại và rất phổ biến trong làng nhạc đại chúng. Nhạc Pop có đặc điểm là nó không cho biết chính xác một thể loại nhạc riêng lẻ nào. Tuỳ vào từng khoảng thời gian trong lịch sử và từng quốc gia khác nhau trên thế giới mà Pop có những ý nghĩa riêng của nó. Cho nên nhạc Pop vô cùng đa dạng.

Nhạc Pop thường có giai điệu vô cùng đơn giản, dễ nghe và một số đoạn trong bài hát được lặp đi lặp lại. So với những dòng nhạc khác trên thị trường thì Pop rất dễ hát cho nên được rất nhiều ca sĩ lựa chọn. Một số huyền thoại trong làng nhạc Pop trên thế giới không thể không kể đến như Michael Jackson và Madonna.

Ballad

Ballad là dòng nhạc nhẹ nhàng, trữ tình bắt nguồn từ 2 thể loại nhạc đồng quê và nhạc dân gian Folk. Giai điệu của dòng nhạc này thường nhẹ nhàng, vương vấn, đôi khi mang một chút đượm buồn giúp người nghe hiểu được ý nghĩa trong từng tiếng nhạc. Những bản nhạc Ballad thường kết hợp giữa đàn Piano, Violin, Guitar với giọng hát truyền cảm của người nghệ sĩ tạo ra những giai điệu chứa đựng đầy cảm xúc.

Sau đây là những đặc điểm của dòng nhạc Ballad:

• Giai điệu du dương, nhẹ nhàng, dễ chịu: Dòng nhạc này có giai điệu mang lại cảm giác dễ chịu cho người nghe, du dương, chậm rãi và đầy cảm xúc. Giai điệu của Ballad dễ ghi nhớ bởi nó lặp đi lặp lại và có một sự hấp dẫn riêng biệt. Cho nên dòng nhạc này được yêu thích bởi mọi lứa tuổi.
• Cấu trúc bản nhạc khá ngắn: Ballad vốn được mệnh danh là nhạc tự sự và nhạc sĩ dùng nó để kể lại. Cho nên nhạc Ballad đơn giản và tương đối ngắn, như diễn tả một câu chuyện tình trên những giai điệu.
• Có thể pha trộn với những dòng nhạc khác: Hiện nay, Ballad thường được kết hợp với rất nhiều dòng nhạc nổi bật khác nhau như Ballad Opera, Rock Ballad,… nhằm tạo nên một bản nhạc Ballad đa dạng, nhiều màu sắc hơn.
• Chủ đề của nhạc Ballad: Hai chủ đề được ưa chuộng nhất của dòng nhạc Ballad qua nhiều thế kỷ đó chính là tình yêu và sự mất mát. Vào những năm đầu, Ballad được dùng để kể về tình yêu nhẹ nhàng, đằm thắm. Những đến hiện nay đã có rất nhiều sự thay đổi, Ballad được viết dựa trên câu chuyện tình cảm day dứt nhưng vô cùng mạnh mẽ.

Lợi ích và ý nghĩa của âm nhạc trong cuộc sống

Giải trí, sự hình thành và phát triển của con người

Sức mạnh của âm nhạc trong cuộc chiến chống đại dịch

Trong khoảng thời gian đại dịch Covid-19 bùng phát, âm nhạc thật sự đã trở thành sức mạnh giúp gắn kết, đưa mọi người xích lại gần nhau hơn, cùng nhau đoàn kết, quyết tâm chiến thắng đại dịch.

Trong những năm tháng kháng chiến, có rất nhiều ca khúc cách mạng được ra đời nhằm gửi gắm sức mạnh tinh thần, niềm tự hào dân tộc. Giờ đây, khi đất nước đã độc lập, trong một cuộc chiến cam go “chống dịch như chống giặc“, chúng ta lại được chứng kiến sức mạnh ấy một lần nữa trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19.

Có rất nhiều ca khúc gửi về Hội Nhạc Sĩ Việt Nam để tiếp thêm sức mạnh tinh thần cho nhân dân cả nước. Những bài hát như “Thiên thần áo trắng” (nhạc sĩ Đức Tân) nhằm tri ân sự cống hiến quên mình của các y bác sĩ, “Niềm tin” (Nhạc sĩ Xuân Thuỷ) sáng tác dành tặng cho những người dân ở khu cách ly, “Mẹ ơi con về” (Đỗ Hồng Quân, Nguyễn Hồng Vinh) cho thấy nỗi lòng của nữ bác sĩ từ biệt mẹ đi vào tâm dịch với quyết tâm chiến thắng,… đã thật sự làm “lay động” những người dân trong nước.

Trong các bài hát trên, có những ca khúc được ấp ủ lâu ngày, có ca khúc được ra đời ngẫu hứng. Nhưng tất cả đã góp phần tạo nên cuốn nhật ký âm nhạc ghi nhận sự cống hiến của những chiến sĩ áo trắng, sự hi sinh đầy trách nhiệm của lực lượng tuyến đầu, sự đẹp đẽ của tình người trong hoàn cảnh gian khó.

Do đại dịch bùng phát nên không có nhiều điều kiện để thu âm, ghi hình,… cho nên rất nhiều ca khúc được thực hiện rất giản đơn nhưng lại chạm được đến trái tim của người nghe. Những ca khúc như vậy không chỉ góp phần tuyên truyền, nâng cao ý thức chống dịch mà còn mang đến nguồn năng lực tích cực, niềm tin chiến thắng.

Những bài hát đang làm mưa làm gió tại Việt Nam

• Hãy trao cho anh – Sơn Tùng.
• 2 AM – JustaTee – BigDaddy.
• Hoa nở không màu – Hoài Lâm.
• Mang tiền về cho mẹ – Đen Vâu.
• Vì mẹ anh bắt chia tay – Miu Lê – Karik.
• Chạy về khóc với anh – Erik.
• Tình đắng như ly cà phê – Nân – Ngơ.
• Mặt mộc – Phạm Nguyên Ngọc – Vanh – Ân Nhi – BMZ.
• Chỉ là không cùng nhau – Tăng Phúc – Trương Thảo Nhi.
• Lạ lùng – Vũ.

Âm nhạc Việt Nam luôn là niềm tự hào của dân tộc không chỉ giúp chúng ta giải trí mà nó còn mang theo cảm xúc của người hát, những tâm tư, tình cảm được truyền tải qua từng câu hát.